Daniela Dante, quattro poesie italiano-inglese


L'autrice durante un reading

Tre poesie tratte dal libro Il posto migliore, edito da Fondazione Bruno M. Daga 
e Fondazione Beppe Costa

Il nome

Il mio nome è donna
il mio nome è - madre
il mio nome è -guerriera
il mio nome è il nome
di mille e mille – sciolte nel mare
il mio nome
è nuvola, lucertola, fiore di campo
il mio nome è bambina
culla, tempo, parola
il mio nome
è amante,
Eva e strega
cerchio ed angolo acuto
passione che brucia
il mio nome è com-passione
natura di terra
braccia di cielo
- Donna -

 The name

My name is woman
My name is mother
My name is warrior
My name is the name of thousands – melted in the sea
My name
is cloud, lizard, wild flower
my name is child
cradle, time, word
My name
Is lover,
Eve and witch
circle and acute angle
burning passion
My name is compassion
Land nature
Heavens arms
- Woman –

Le mani

Oggi di te
mi mancano le mani
quel guardare piano
delle dita
suoni nell’aria
e su di me
come fossi
la tua musica
di cielo.

The hands

On this day
I miss the hands
The slow gazing
of the fingers
sounds in the air
and above me
like I was
your celestial music

Da dove?

Un punto nero, un angolo di fumo,
una stella che brucia,
il vuoto attorno.
Questo sono io:
invisibile
aria che puzza di lontananze,
inutili braccia
lasciate ai fianchi stretti
paludi di memorie
assenze.
Assenze
non faccio parte del paesaggio
non ho più un paesaggio
lascio che la vita mi passi vicina
senza sorrisi
perdo nelle scarpe ogni giorno
un pensiero.
Migrante da dove?
Viaggiatore senza sogni
calpesto nelle nuvole
migliori presagi.

From where?

A dark point, a smoke corner
A burning star
Emptiness around
That’s what I am
Unseen
Air smelling like distances
Useless arms
Let on the narrow hips
Memories marshlands
Absence
Absence
I’m not a part of the landscape
I don’t have a landscape any more
I let my life to pass nearby
Without a smile
In my shoes I lose a thought
Every day.
Migrant
From where?
Dreamless wanderer
In the clouds I step on
Better premonitions.

Rondini

Sono orfana
così piena di solitudini celesti
che quasi trabocco
anche stamani.
Il canto delle rondini
ha fatto il nido sulla mia spalla.

Swallows

I’m an orphan
So full of celestial loneliness
That I almost overflow
In this morning
The singing of the swallows
Nested on my shoulder



Leggendo le poesie di Daniela Dante viene da pensare al deserto totale che ci circonda e che, naturalmente, lei vede, osserva, lo fa suo.
Pochi i versi, se pur di attimi di gioia o, in ogni caso, di distrazione: gli occhi sono puntati verso le sofferenze, le solitudini, una sorta di tratta di esseri umani che non possono non vedere i poeti.
Con un linguaggio semplice seppur affascinante il viaggio dell’Autrice parte comunque da se stessa, da un percorso che, se da una parte allontana i ricordi, dall’altra - forse grazie al teatro che frequenta realizza e vive – matura in sé l’essenziale, sia come linguaggio che come argomento. Allora diventa un viaggio per lei per il lettore piuttosto stanco da tanta poesia da frigorifero.


Luan Rama, Madre Teresa, Parigi 2017


Madre Teresa incontra Sandro Pertini

Madre Teresa di Luan Rama

Si madre, tu avevi fame,
grande fame d’amore,
era il tuo silenzioso grido
nella lunga notte del calvario,
il grido d'un seno nascosto
e il desiderio di un letto,
ma tu ormai ti eri data,
eri la sposa di Gesù Cristo
che stava sul tuo capo con la corona di spine,
e ogni notte una goccia di sangue ti cadeva sulla fronte
sangue sulle tue bianche lenzuola, e gioivi,
Gesù mi ama dicevi
amare non solo me, ma anche il prossimo
i più poveri dei poveri, quelli che ti somigliano,
amali anche quando sono in agonia,
fino all'ultimo respiro,
con abnegazione, farfalla grigia del cielo…
tanto li amasti, tu, farfalla da ali pietose dell’etere,
hai girato le spalle a tutti i piaceri di questo mondo
nelle braccia della statua della Vergine avevi scritto “Ho fame”,
là, nella Casa del cuore puro,
là dove nelle tue braccia moriva il bambino abbandonato di Kalkuta,
dove una nuova ferita si apriva nel tuo cuore,
mentre il tuo corpo pieno di piaghe vagava
nell’infinita notte di Titagarh,
le tue ferite versavano luce sulle strade sepolcrali
rosa di rosso acceso da mille brillanti petali a Kaligat,
sì Gonxhe¹, tu avevi fame,
poiché davi tanto amore agli altri,
a quelli che erano più affamati di te,
che il mattino dopo morivano insieme a te,
oh! centomila morti insieme,
le donne brahmani pregavano la divinità Kali,
pregavano anche per te, Sorella di Bengali,
Madre Teresa con gli occhi per il mondo dei cechi,
il tuo sari blu appariva nella strada
come bandiera di speranza e manto d’amore,
Non siamo soli dicevano i lebbrosi,
La nostra Madre sta arrivando coi passi di sole.
cosi ti aveva insegnato la tua Drania¹ da bambina,
Fai un bene come si getta un sasso nel mare,
e tu hai riempito il mare coi tuoi sassi caldi,
tu, nostra madre morta
che salì sull'altare dei poeti,
nei cieli degli amori di un mondo orfano…
----
Il bramino[1], detto anche bramano[2], brahmano o bracmano (devanagari: ब्राह्मण, IAST brāhmaṇa), è un membro della casta[3] sacerdotale del Varṇaśrama dharma o Varṇa vyavastha, la tradizionale divisione in quattro caste (varṇa) della società induista.

Nënë Tereza kishte uri…

Po nënë, ti kishe uri,
urinë e madhe të dashurisë,
ishte klithma tënde e heshtur
në kalvarin dhe natën e gjatë,
klithma për gjirin e fshehur
dhe dëshirën e një shtrati,
por ti ishe dhënë tashmë,
“burri” yt ishte Jezu-ja
që rrinte mbi kokën tënde me kurorën plot gjemba,
ku çdo natë një pikë gjaku binte mbi ballin tënd
gjak mbi çarçafët e tu të bardhë,
dhe ti gëzoheshe
Jezu-ja më do thoje ti
Jezuja më thotë t’i duash të tjerët
më të varfërit e të varfërve, të ngjashmit e tu,
duaji edhe nëse janë në jerm,
gjer në frymën e fundit,
dhe mohoje veten, ti flutura e hirtë e qiellit…
dhe ti i deshe shumë, ti flutura e trishtë e qiellit,
duke mohuar të gjitha ëndjet e kësaj bote,
në krah të statuetës së Virgjëreshës ti kishe shkruar “Kam uri”,
atje, në “Shtëpinë e zemrës së dlirë”,
atje ku në krahët e tua vdiste fëmija i braktisur i Kalkutës,
ku një plagë më shumë të hapej në zemër,
dhe trupi yt gjithë plagë endej në natën e pafund të Titagarh,
rrugët e zymta shndrisnin nga plagët e tua
trëndafilë ekarlatë me njëmijë petale në Kaligat,
po Gonxhe, ti kishe uri,
sepse ti ua jepje dashurinë të tjerëve,
atyre që ishin më të uritur se ty,
që vdisnin të nesërmen në ag bashkë me ty,
oh, njëqind mijë vdekje bashkë,
gratë brahmane luteshin për hyjninë “Kali”,
luteshin gjithashtu dhe për ty, “Motrën e Bengalit”,
“Nënë Terezën” me sytë për botën e të verbërve,
“sari“ yt blu u shfaqej në rrugë
si flamur shprese e shtrojë dashurie,
“Nuk jemi vetëm” thonin leprozët,
“Nëna jonë po vjen me hapat e diellit”.
Kështu të kishte mësuar Drania tënde që fëmijë,
“Bëj një të mirë sikur të hedhësh një gur në det“,
dhe ti e mbushe detin me “gurët” e tu të nxehtë,
ti, nëna jonë e vdekur
që ngjitesh në altarin e poetëve,
në qiejt e dashurive të një bote jetime…

traduzione: Valbona Jakova

sullo stesso autore Luan Rama leggi anche QUI e QUI

quatro poesie di Luan Rama



Le mie preghiere

Le mie preghiere cercano di somigliare alle Sure¹ di Rum
una preghiera per i tuoi piedi perché si affrettino a venire da me
un’altra per i tuoi occhi inebriati
l’implorazione del letto è un’infinita supplica
dove il nettare di Eva mi ubriaca e s’incolla al corpo
il tuo respiro mi dà respiro
s’apre così la strada ai fiumi del sangue
cento preghiere per cantare l’amore
insieme li ashik² di Younus Emre’
mille preghiere per cantare alla sua perdita
nel buio di una notte lunga.


¹Sura, Nel Corano, la sūra (in arabo: سورة‎ 'sura'[1][2], impropriamente 'capitolo'; pl. سور suwar) è ognuna delle 114 ripartizioni del Libro; ogni sūra, a sua volta, si divide in āyāt ('segni', 'miracoli') o versetti.
² ashik – confratelli della stessa religione. Membro di una confraternita o di una comunità religiosa.


Suratet e mia

Suratet e mia kërkojnë t’ ngjajnë atyre të Rumit
një surat për këmbët e tua që të nxitojnë për tek unë
një tjetër për sytë e tu të dehur
surati i shtratit është një përgjërim i pafund
ku lëngu i Evës më deh e më ngjitet në trup
fryma tënde më jep frymë
dhe kështu u hap udhë lumenjve të gjakut
njëqind surate për ti kënduar dashurisë
bashkë me ashikët e Jonuz Emresë
njëmijë surate për ti kënduar humbjes së saj
në terrin e natës së gjatë…


Luisa aveva un cuore amareggiato

Avete mai provato il gusto del tradimento
che sapore ha ditemi,
forse sapore di terra, zolfo, carbone,
lacrime o sangue?
No quello della gioia di un attimo
della follia di un sesso passeggero
di un’ ebbrezza effimera
ma quello del tradimento dell’anima
dove la tua vita non ha più senso
il velluto e sbiadito e spento
e la vita somiglia ad una grigia montagna che pesa troppo
è l’ombra che cammina su un filo teso
sopra un precipizio di lutto
un camminare pericoloso tra la vita e la morte
dove si può cadere da un momento all’altro.
Luisa, 17 anni aveva un cuore bello
i sandali le son rimaste nel fango
quando il suo corpo sprofondava nell’altro mondo
persa offuscata dal veleno
nelle acque torbide del lago di Tirana
un requiem un adagio latte coagulato
un addio con le labbra amare di una vita
che non le ha dato gioia.
“Lacrimosa” di Mozart in un coro celeste
senza stelle,
Luisa aveva un cuore amareggiato.


Luiza kishte zemër të hidhur


A e keni provuar vallë shijen e tradhëtisë
ç’shije ka më thoni
vallë shije dheu squfuri karboni
lotësh apo gjaku?
Jo atë të gëzimit të çastit
harbimit të një seksi kalimtar
të një dehje efemere
por atë të tradhëtisë së shpirtit
ku jeta tënde nuk ka më kuptim
veluri është zbehur e shuar
e jeta i ngjan një mali të hirtë që rëndon sa bota
është hija që ecën në një fill të nderur
mbi një humnerë zije
një ecje e rrezikshme midis jetës dhe vdekjes
ku ti mund të biesh nga çasti në çast.
Luiza, 17 vjeçare kishte zemër të bukur
sandalet i mbetën në baltë
kur trupi i zhytej në botën tjetër
përhumbur e dehur nga helmi
në ujrat e turbullta të liqenit të Tiranës
një requiem një adagio qumështi të mpiksur
një lamtumirë me buzën e hidhur të një jete
që nuk u gëzua
«Lacrimosa» e Mozart në një korr qiejsh
pa yje
Luiza kishte zemër të hidhur…


Il pittore della notte


Ieri sera nel sogno pitturavo i cieli col rosso,
non si sa per quale Signora, per quale Dio.
Ero quel pittore vigile della notte innamorato con i cieli,
perso e ebbro dalla magia del rosso,
ma ah che disperazione,
al mattino i cieli me li aveva cancellato un forte vento,
e i miei occhi tiepidi vedevano solo il grigio,
forse, con il chiarore,
i miei cieli si apriranno ancora ho pensato,
cosi chiamai di nuovo i venti,
attendevo la mezzanotte per colorare ancora non solo i cieli,
ma anche il vestito rosso di mia madre,
sventolato là, non so da quale divinità,
per farli quei cieli ancora molto più belli…

Bojaxhiu i natës

Mbrëmë pashë ëndërr sikur ngjyeja qiejt në të kuq,
s’dihet për cilën Zonjë, për cilin Zot.
isha ai bojaxhiu i pagjumë i natës dashuruar me qiejt,
përhumbur dhe dehur nga e kuqja,
por ah ç’dëshpërim,
në mëngjes qiejt m’i kishte fshirë një erë e madhe,
dhe sytë e mi të vagët shikonin veç gri,
kushedi, në ag,

qiejt e mi do hapen sërrish thashë me vete,
dhe u thirra erërave përsëri,
prisja mesnatën të ngjyeja sërrish jo vetem qiejt,
por dhe fustanin e kuq të nënës time,
përkundur aty, s’dihet nga ç’hyjni,
për ti bërë ata qiej edhe më të bukur...


Non sono pronto a dirti addio - oratorio

(da 20 anni un padre cerca la sua figlia scomparsa)

Mia figlia, il mio bellissimo fiore
benedetto con amore
di mille soli di questo mondo
non sono pronto a dire addio
Nessuno sa dove sei andata né la strada presa
nessun messaggio m’informa d’un qualche ritorno
vent’anni passati, oh che lungo buio
in questa casa-tomba
dove ogni ora è rimasta ferma e immobile
dalla notte in cui non ti sei mai fatta più viva
Vorrei tu fossi da qualche parte, in un angolo del mondo
vorrei tu potessi godere la luce della vita
anche se non avessi più ascoltato la tua canzone
quella delle dolci sere d'estate
latte e sangue.
Ogni minuto e ogni ora, cara ti parlo
cammino strada incerto, di nuovo ti parlo
parlo dei fiori lì sono nati per non avere dolori
favole, favole!
Era il tuo primo giorno d'amore quando sei rientrata tardi
con tutta la felicità del mondo fra le braccia,
per parlare in sogno del terribile cugino
o del bellissimo sogno di ritorno
quando come fossi una fata arrivi in rosso
Voglio sapere cosa è successo, figlia!
Hai ancora ferite aperte?
Dormi per sempre?
in un letto sporco che solo l’assassino conosce
e gli angeli?
Ho il mio cuore come il vestito rosso
con anni della tua vita
come posso dire addio
quando tua madre aspetta ancora
e nella sua follia, dice: "sta arrivando",
“sistemiamo la casa e accendiamo i cuori"
Apriamo cancello e finestre
vieni, mio buon marito
nostra figlia sta arrivando con questo bellissimo cielo
fantastico cielo...
E finalmente si siede alla vigilia
mentre un sonno accogliente arriva.
Mia figlia, il mio passerotto d'oro
mandami un segno, solo un segno
che io sappia e sappi che sia tuo
se hai ferite mostra le tue, rose nere
nel corpo della bambina che una volta ho tenuto tra le mani
negli occhi dove le lacrime non scorrono più
dove i pozzi si sono esauriti.
Oh, non posso nemmeno dirti addio né oggi, né mai
invia un segno tramite gli uccelli di questo cielo coperto
ch’io sappia se morto se lo sei e sono...

Oratorio: "Nuk jam gati të të them lamtumirë"

Prej 20 vitesh një atë kërkon bijën e tij të zhdukur

Vajza ime, lulja ime e bukur
mëkuar e praruar nga dashuria
nga njëmijë diej të kësaj bote
unë nuk jam gati të të them lamtumirë
askush nuk e di ku ke shkuar dhe në ç’shteg ke humbur
asnjë lajmëtar nuk n’a shfaqet në prag
njëzet vjet shkuar, oh ç’terr i gjatë
në këtë shtëpi-varr
ku të gjitha orët kanë mbetur
që natën e gjëmës kur s’u shfaqe më
do doja të ishe gjallë diku, dhe në cep të botës
do doja ti gëzoheshe dritës e jetës
edhe pse s’do ta dëgjoja më këngën tënde
atë të netëve të ëmbla të verës
atë të qumështit dhe gjakut.
Çdo minut dhe çdo orë e dashur bisedoj me ty
eci nëpër rrugë dhe përsëri flas me ty
të flas për qershitë që kanë çelur që ti të mos kesh dhimbje
të kuqen e shegës dhe aromën e mollëve që na mbushte shtëpinë
rikujtoj përrallat
ditën tënde të parë të dashurisë kur ktheheshe majë gishtave
natën e vonë me njëmijë vezullime
me lumturinë e botës në krahë
dhe sytë që të digjeshin ende
të flas në gjumë në kushmarin e tmerrshëm
apo në ëndrrën e bukur të kthimit
kur si zanë vjen veshur me të kuqe
dua të di çka ndodhur bija ime
vallë ke ende plagë të hapura që ti mëkoj
vallë ti flë përgjithnjë
në një shtrat dheu e humbëtire
që vetëm një vrasës e di dhe ëngjëjt?
O zemra ime me fustanin e kuq
me shtatëmëdhjetë vitet e jetës tënde
si mund të të them lamtumirë
kur nëna tënde ende pret në çmendurinë e saj
me flokët shpleksur në një hënë të zbehtë
«po vjen» thotë dhe gëzon si fëmijë
«eja të bëjmë gati shtëpinë dhe të ndezim zemrat tona
të hapim portën dhe dritaret
eja në prag burri im i mirë
vajza jonë po vjen me këtë qiell kaq të bukur
në këtë okër mahnitës…
dhe më së fundi ajo ulet në prag
gjersa gjumi e zë në pritjen e saj të madhe
në helmin e pafund dhe aromën e qumështit.
Bija ime, harabeli im i artë
më dërgo një shenjë, vetëm një shenjë
që unë ta njoh atë
dhe ta di se vjen nga ti
nëse ke plagë tregomi trëndafilët e tu të zinj
në trupin e foshnjes që dikur mbaja në duar
në sytë ku lotët nuk rrjedhin më
dhe ku puset kanë shteruar
Oh, nuk mund të të them as sot e nesër lamtumirë
dërgomë një shenjë me zogjtë e këtij qielli të plumbtë
unë do ta njoh atë dhe i vdekur po të jem…

traduzioni: Valbona Jakova